
NIE JESTEŚ SAM – RAPORT EWALUACYJNY
RAPORT EWALUACYJNY z działań grupowych realizowanych w ramach projektu „NIE JESTEŚ SAM“* X 2021 – IX 2023 przez ZERO-PIĘĆ. Fundację na rzecz zdrowia psychicznego małych dzieci, finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny. Numer grantu: K1d/0264.
Ewaluacja projektu dotyczy działań grupowych – zarówno skierowanych do rodzin, jak i do specjalistów. Ewaluacja była prowadzona przez personel odpowiedzialny za poszczególne działania na podstawie ocen beneficjentów, miała charakter bieżący, prowadzona była na zakończenie każdego działania lub edycji działania (dot. warsztatów: „Mama i ja”, „Krąg bezpieczeństwa”, szkoleń dla nauczycieli żłobków i przedszkoli oraz szkolenia i superwizji dla specjalistów). Odrębną formułę miała ewaluacja spotkań grupy terapeutycznej „ZABAWNIK”.
Fundacja ma wypracowane narzędzia ewaluacyjne stosowane w wielu projektach. Są to ankiety ewaluacyjne (odnoszące się do oceny prowadzonych działań) i kwestionariusze subiektywnego poczucia zmiany, jak i – tam, gdzie to zasadne – testy wiedzy. Dzięki takiej dwutorowej ocenie, możliwa jest ewaluacja miękka (subiektywna ocena beneficjentów) jak i twarda (wymierne testy nabytej wiedzy, umiejętności). Dodatkowym narzędziem wykorzystywanym w formie grupowej przewidzianej dla dzieci była karta obserwacji funkcjonowania dziecka wypełniana przez specjalistów prowadzących grupę na początku i na końcu cyklu spotkań (dot. gr. ZABAWNIK).
Dane ze wszystkich narzędzi ewaluacyjnych zostały zliczone i podsumowane oraz przedstawione, wraz z osiągniętymi rezultatami, w formie wniosków, w sprawozdaniu projektu, jak i w formie niniejszego krótkiego raportu ewaluacyjnego.
Istotnym elementem ewaluacji były również regularne spotkania merytoryczne członków zespołu projektu. W trakcie realizacji projektu zaplanowano 10 takich 2-godzinnych spotkań. Spotkania te miały na celu omawianie bieżących spraw dotyczących realizacji projektu, podziału zadań, monitorowaniu przebiegu realizacji działań, czy wymianie doświadczeń w ramach superwizji koleżeńskiej.
Ewaluacja poszczególnych działań przedstawia się następująco:
I. Warsztaty KRĄG BEZPIECZEŃSTWA dla rodziców małych dzieci (1-7 lat)
Warsztaty poświęcone były budowaniu i wzmacnianiu bezpiecznego przywiązania u dzieci. Zasadniczy akcent został położony ma tematy związane ze specyfiką rozwoju emocjonalnego i społecznego małych dzieci, także z czynnikami ryzyka i czynnikami ochronnymi w tym zakresie. Zajęcia zrealizowane zostały w oparciu o polską adaptację amerykańskiego programu Circle of Security®ParentingTM. W ramach projektu przeprowadzono cztery edycje warsztatów. Na każdą edycję składało się osiem spotkań dwugodzinnych.
Na koniec każdej edycji warsztatów przeprowadzono ewaluację spotkań polegającą na wypełnieniu przez uczestników anonimowej ankiety dotyczacej subiektywnego poczucia zmiany w zakresie relacji z dzieckiem. Zdecydowana większość uczestników zauważyła znaczące pozytywne zmiany w sposobie spostrzegania dziecka, rozumieniu potrzeb i sygnałów dziecka, a także w radzeniu sobie z własnymi emocjami wynikającymi z rodzicielstwa. Bardziej szczegółowe informacje przedstawiono poniżej.
EDYCJA I – marzec-maj 2022 r.
Przebieg warsztatów: Grupa liczyła 12 osób (3 mężczyzn i 9 kobiet), odbyło się osiem spotkań dwugodzinnych.
Ewaluacja: Przeprowadzono ankietę oceniającą subiektywne odczucia uczestników. Wyniki wskazują na pozytywne zmiany w relacjach rodzic-dziecko. Uczestnicy wskazywali na:
- Zwiększone zaangażowanie i świadomość rodziców: 87% uczestników zauważyło, że program spowodował, iż myślą więcej o swoim dziecku, co sugeruje zwiększone zaangażowanie.
- Poprawę zrozumienia sygnałów i potrzeb dziecka: 100% rodziców uznało, że lepiej rozumie sygnały dotyczące potrzeb swojego dziecka.
- Pozytywne zmiany w spostrzeganiu dziecka: 75% rodziców dostrzegało więcej pozytywnych cech u swojego dziecka.
- Lepsze radzenie sobie z trudnymi emocjami: 100% rodziców stwierdziło, że teraz potrafią radzić sobie z trudnymi emocjami w kontakcie z dzieckiem znacznie lepiej.
EDYCJA II – sierpień-listopad 2022 r.
Przebieg warsztatów: Grupa liczyła 15 osób (6 mężczyzn i 9 kobiet), odbyło się osiem spotkań dwugodzinnych.
Ewaluacja: Podobnie jak w edycji I, ankietowani zauważyli pozytywne zmiany w relacjach z dziećmi. 100% uczestników stwierdziło, że myśli o swoim dziecku znacznie częściej, zwraca uwagę na jego sygnały, oraz lepiej rozumie te sygnały. Ponadto, 92% uznało, że odpowiada na potrzeby dziecka bardziej adekwatnie. Uczestnicy wskazywali na:
- Zmiany w sposobie myślenia o dziecku: Wszyscy rodzice (100%) zauważyli zwiększoną refleksję nad swoim dzieckiem.
- Dostrzeganie cech pozytywnych u dziecka: 85% uczestników zauważyło więcej pozytywnych cech u swojego dziecka.
- Radzenie sobie z trudnymi emocjami: 92% stwierdziło poprawę w radzeniu sobie z trudnymi emocjami w kontakcie z dzieckiem.
EDYCJA III – styczeń-kwiecień 2023 r.
Przebieg warsztatów: Grupa liczyła 12 osób (4 mężczyzn i 8 kobiet), odbyło się osiem spotkań dwugodzinnych.
Ewaluacja: 100% uczestników stwierdziło, że myśli o dziecku znacznie częściej, zwraca uwagę na sygnały i lepiej rozumie potrzeby dziecka. 100% również uznało, że odpowiada na te potrzeby bardziej adekwatnie. Uczestnicy wskazywali na:
- Zmianę w spostrzeganiu dziecka: 100% rodziców zauważyło znaczące pozytywne zmiany w spostrzeganiu dziecka.
- Radzenie sobie z trudnymi emocjami: 83% rodziców stwierdziło poprawę w radzeniu sobie z trudnymi emocjami w kontakcie z dzieckiem.
- Gotowość do poszukiwania pomocy w przyszłości: 75% zadeklarowało gotowość do poszukiwania pomocy w ewentualnych problemach związanych z opieką nad dzieckiem.
EDYCJA IV – kwiecień-czerwiec 2023 r.
Przebieg warsztatów: Grupa liczyła 17 osób (5 mężczyzn i 12 kobiet), odbyło się osiem spotkań dwugodzinnych. Spotkania odbyły się online, co dostosowano do potrzeb uczestników z różnych lokalizacji.
Ewaluacja: 80% uczestników uznało, że odpowiada na potrzeby dziecka bardziej adekwatnie, a 93% dostrzegło więcej pozytywnych cech u swojego dziecka. Uczestnicy wskazywali na:
- Zmiany w spostrzeganiu dziecka: 100% rodziców zauważyło znaczące pozytywne zmiany w spostrzeganiu dziecka.
- Radzenie sobie z własnymi emocjami: 100% rodziców uznało, że uczestnictwo spowodowało, iż radzą sobie z własnymi trudnymi emocjami w kontakcie z dzieckiem znacznie lepiej i lepiej.
- Dostrzeganie pozytywnych cech dziecka: 93% rodziców dostrzegało więcej cech pozytywnych u swojego dziecka.
Wnioski końcowe:
Analizując wyniki ewaluacji dla każdej z edycji programu warsztatów, można zauważyć kilka wspólnych tematów oraz ewolucję pozytywnych efektów uczestnictwa w warsztatach spostrzeganych przez rodziców. Wszystkie edycje programu przyniosły pozytywne efekty, takie jak zwiększone zaangażowanie po stronie rodzica, lepsze zrozumienie potrzeb dziecka oraz radzenie sobie z emocjami, a także pozytywne zmiany w spostrzeganiu rodzicielstwa. Można zauważyć, że program był skuteczny we wprowadzaniu korzystnych zmian w podejściu rodziców do opieki nad dziećmi. Jednakże niektóre wyniki ulegały wahaniom pomiędzy edycjami, co sugeruje, że program był dynamiczny i podlegał ewolucji, uczestniczyli w nim rodzice o bardzo zróżnicowanych postawach i doświadczeniach, a sam przebieg spotkań był na bieżąco elastycznie dostosowywany do potrzeb rodziców.
Warsztaty „Krąg Bezpieczeństwa” odniosły sukces, przynosząc pozytywne zmiany w relacjach rodzic-dziecko. Zorganizowanie cyklu warsztatów w wersji realizowanej całościowo online w edycji IV okazało się efektywne. Konieczne jest jednak ciągłe doskonalenie procesu rekrutacji
w celu utrzymania optymalnej liczby uczestników. Dalsze działania powinny być ukierunkowane na utrzymanie wysokiego poziomu zaangażowania rodziców i doskonalenie dostępności warsztatów.
II. Warsztaty „MAMA I JA” – październik-grudzień 2022r.
Warsztaty „MAMA I JA” dedykowane były matkom z niemowlętami. Działania te miały na celu wsparcie kobiet zmagających się z różnymi trudnościami związanymi z okresem poporodowym. Warsztaty prowadziło dwóch specjalistów, którzy przygotowali program 5 spotkań oraz niezbędne materiały.
Realizacja warsztatów:
W toku rekrutacji polegającej na przeprowadzeniu konsultacji diagnostycznych, do grupy zakwalifikowano 5 diad (matka i niemowlę). Trudności, z którymi borykały się uczestniczki, obejmowały m.in. depresję poporodową, traumatyczne doświadczenia podczas porodu, wcześniactwo dziecka oraz brak wsparcia ze strony partnera i otoczenia społecznego. Konsultacje pozwoliły na dokładne dopasowanie warsztatów do potrzeb uczestniczek. Odbyło się 5 dwugodzinnych spotkań, co łącznie stanowiło 10 godzin warsztatów. W spotkaniach uczestniczyło 5 matek ora dzieci, 4 chłopców i 1 dziewczynka.
Ewaluacja:
Podczas ostatniego spotkania przeprowadzono ewaluację, na podstawie anonimowych ankiet, w których uczestniczki wyraziły subiektywne odczucia dotyczące zmian w swoim podejściu do opieki nad dzieckiem. Analiza zgromadzonych wyników wskazuje, że matki dostrzegały pozytywne zmiany w swoim podejściu do rodzicielstwa po udziale w programie. Poniżej znajduje się bardziej szczegółowa analiza dla każdej kategorii:
1. Myślenie o dziecku:
o znacznie więcej: 3 osoby
o więcej: 2 osoby
To sugeruje, że większość uczestniczek doświadczyła istotnych zmian w swoim myśleniu o dziecku, co może wskazywać na bardziej zaangażowane podejście.
2. Uwaga na sygnały dziecka:
o znacznie częściej: 2 osoby
o częściej: 3 osoby
To świadczy o zwiększonej świadomości uczestniczek w kwestii reagowania na sygnały i potrzeby swojego dziecka. 3. Rozumienie sygnałów dziecka:
o lepiej: 3 osoby
o znacznie lepiej: 1 osoba
To wskazuje na pozytywne zmiany w umiejętności rozumienia sygnałów płynących od dziecka.
4. Reakcje na potrzeby dziecka:
o bardziej adekwatne: 5 osób
o znacznie bardziej adekwatne: 1 osoba
Brak wskazań na mniej adekwatne reakcje sugeruje skuteczność programu w poprawie reakcji na potrzeby dziecka.
5. Dostrzeganie cech pozytywnych u dziecka: o tak: 4 osoby
Brak wskazań na brak dostrzegania cech pozytywnych wskazuje na rozwój
pozytywnego podejścia uczestniczek.
6. Dostosowanie oczekiwań do etapu rozwojowego dziecka:
o bardziej adekwatne: 5 osób
o znacznie bardziej adekwatne: 2 osoby
Brak wskazań na mniej adekwatne dostosowanie sugeruje pozytywne efekty programu.
7. Radzenie sobie z trudnymi emocjami związanymi z dzieckiem: o znacząco lepsze: 3 osoby
o lepsze: 1 osoba
Wskazuje to na poprawę umiejętności radzenia sobie z trudnymi emocjami związanymi z rodzicielstwem.
8. Wzrost poczucia pewności w opiece nad dzieckiem: o tak: 4 osoby
Poprawa poczucia pewności sugeruje korzystny wpływ programu na pewność rodziców w opiece nad dzieckiem.
9. Myślenie o rodzicielstwie:
o bardziej pozytywne: 3 osoby
o bardziej realistyczne: 2 osoby
Wskazuje na pozytywne zmiany w postrzeganiu rodzicielstwa.
10. Gotowość do poszukiwania pomocy w przyszłości: o Bardziej chętnie: 5 osób
Sugeruje to zwiększoną gotowość uczestniczek do poszukiwania pomocy w przyszłości.
Podsumowanie: Warsztaty „MAMA I JA” okazały się skutecznym narzędziem wsparcia dla matek z niemowlętami, przynosząc pozytywne zmiany w ich podejściu do opieki nad dziećmi. Ewaluacja wskazuje, że większość uczestniczek dostrzegało korzyści z udziału w spotkaniach, co potwierdza trafność i potrzebę kontynuowania tego rodzaju działań w przyszłości.
Ogólnie rzecz biorąc, wyniki sugerują, że program miał pozytywny wpływ na różne aspekty rodzicielstwa uczestniczek, zwiększając ich świadomość, umiejętności i pozytywne podejście do opieki nad dziećmi.
III. Grupa terapeutyczna „ZABAWNIK” – maj-październik 2022
Spotkania grupowe stanowiły odpowiedź na potrzeby dzieci, które przejawiają trudności w funkcjonowaniu w grupie (będące skutkiem krzywdzących relacji z rodzicem). Głównym celem cyklu spotkań było budowanie i wspieranie pozytywnych relacji w grupie rówieśniczej. Szczególny nacisk położony został na: (1) wzmacnianie gotowości dziecka do nawiązywania relacji, respektowania reguł społecznych, aktywnego uczestnictwa w zabawach grupowych; (2) wspieranie dziecka w regulowaniu i ekspresji emocji oraz komunikowaniu własnych potrzeb w grupie; (3) modelowanie rozwiązywania konfliktów.
Przebieg spotkań: Przeprowadzenie 16 godzin spotkań grupowych oraz 5 godzin konsultacji dla rodziców wskazuje na zaangażowanie i regularność działań terapeutycznych. Ostateczna liczba beneficjentów wyniosła 13 osób (5 kobiet, 2 mężczyzn, 3 chłopców, 3 dziewczynki). Warto zauważyć, że pomimo początkowej rezygnacji jednego uczestnika, grupa kontynuowała działania z nowym uczestnikiem.
Ewaluacja działań:
Przeprowadzono ewaluację działania polegającą na podsumowaniu kart obserwacji funkcjonowania dziecka w grupie rówieśniczej, wypełnianych na początku i na końcu cyklu. Każda z rodzin dostała krótki opis funkcjonowania dziecka w grupie – ze względu na wrażliwość ́ tych danych, w podsumowaniu ewaluacji przedstawiamy skrócony opis postępów dzieci uczestniczących w zajęciach grupy.
1. Nawiązywanie relacji rówieśniczych:
o Wszyscy uczestnicy odnotowali postęp w nawiązywaniu spontanicznych
relacji z rówieśnikami.
o Dzieci nadmiernie kontrolujące zabawę wykazywały chęć podążania za
propozycjami innych.
o Dzieci wycofane częściej zapraszały inne dzieci do zabawy.
2. Zachowania przywiązaniowe:
o Lęk separacyjny u dzieci zmniejszył się, co wpłynęło na łatwiejsze rozstania z
rodzicami.
o Większość dzieci wykazywała zdolność do samodzielnego funkcjonowania w
grupie.
3. Regulacja i komunikacja emocji:
o Dzieci wycofane częściej komunikowały swoje potrzeby i emocje.
o Dzieci bardziej aktywne zwracały się po pomoc w trudnych emocjonalnie sytuacjach.
o Zauważono postęp w zakresie komunikowania doświadczeń emocjonalnych. 4. Wyznaczanie i respektowanie granic:
o U dzieci wycofujących się zaobserwowano przejście od pełnego podporządkowywania się do negocjacji w zabawie.
o Dzieci nadmiernie kontrolujące wykazywały mniejszą gwałtowność i inwazyjność, angażując się w nowe zabawy.
Podsumowanie: Grupa terapeutyczna „Zabawnik” osiągnęła sukces w realizacji celów terapeutycznych. Uczestnicy wykazali postępy w kluczowych obszarach, takich jak
nawiązywanie relacji, zachowania przywiązaniowe, regulacja emocji i respektowanie granic. Działania terapeutyczne przyczyniły się do poprawy funkcjonowania dzieci zarówno w grupie rówieśniczej, jak i w relacjach z rodzicami. Kontynuacja tego rodzaju działań terapeutycznych może przynieść dalsze korzyści dla uczestników.
IV. Szkolenia dla nauczycieli w przedszkolach i żłobkach – sierpień 2022r. – marzec 2023r.
Celem szkoleń było wyposażenie nauczycieli w wiedzę i umiejętności z zakresu rozpoznawania symptomów krzywdzenia małych dzieci, często o charakterze traumy relacyjnej. Istotnym aspektem szkoleń było przekazanie wiedzy na temat wpływu traumatycznych doświadczeń na funkcjonowanie dziecka oraz optymalnych sposobów reagowania na jego trudności, które przejawiają w grupie rówieśniczej – tak by środowisko przedszkolne lub żłobkowe niosło za sobą oddziaływania korekcyjne względem krzywdzenia emocjonalnego. W trakcie spotkań poruszana była także tematyka dostarczania wsparcia rodzicom. Szkolenia były działaniem realizowanym „w terenie” (obejmowały placówki na terenie całego województwa wielkopolskiego) i umożliwiały nawiązanie współpracy ze specjalistami „pierwszej linii”, którzy nie mogli skorzystać ze spotkań na terenie Poznania. Dotarcie do placówek także z mniejszych miejscowości, pozwalało na podzielenie się wcześniej wypracowanymi praktykami (m.in. podczas spotkań grupy ZABAWNIK) z grupą beneficjentów, która nie miała okazji skorzystać z tego rodzaju wsparcia ze względu na odległość ich placówek od siedziby Fundacji.
Przebieg spotkań: Czas przeznaczony na działanie: 18h (3 placówki – 3 spotkania x 6h). Zaplanowano, że szkolenia dla nauczycieli w przedszkolach i żłobkach zostaną przeprowadzone docelowo w 3 placówkach na terenie województwa wielkopolskiego. Spotkania odbyły się:
- w publicznym przedszkolu w Luboniu. W spotkaniu wzięło udział 6 nauczycielek przedszkola
- w niepublicznym żłobku w Trzciance. W spotkaniu wzięło udział 10 osób. 6 z nich to opiekunki zatrudnione w żłobku, 4 osoby to nauczycielki z niepublicznego punktu przedszkolnego w Trzciance.
- w przedszkolu w Ostrowie Wielkopolskim W spotkaniu wzięło udział 7 osób.
Ewaluacja:
W toku tych działań przeprowadzono ewaluację za pomocą ankiet.
Autorska ankieta ewaluacyjna została skonstruowana w taki sposób, że nauczyciele mieli okazję wyrazić swoje opinie i odczucia dotyczące szkolenia oraz swój poziom zaawansowania w różnych obszarach. Skala ocen użyta w ankiecie obejmowała oceny numeryczne od 1 do 5, gdzie:
1 oznaczało niską satysfakcję lub umiejętność,
2 oznaczało umiarkowaną satysfakcję lub umiejętność, 3 oznaczało średni poziom satysfakcji lub umiejętności, 4 oznaczało wysoką satysfakcję lub umiejętność,
5 oznaczało bardzo wysoką satysfakcję lub umiejętność.
Ankieta zawierała pytania dotyczące różnych aspektów szkolenia, od oceny pracy prowadzącego po ocenę zmian w poziomie stresu i umiejętności rozpoznawania potrzeb dzieci. Skonstruowana była w taki sposób, aby pozyskać szczegółowe informacje na temat tego, jak efektywność szkolenia i ewolucję swych umiejętności w trakcie kursu oceniają biorący w nim udział nauczyciele. Skala ocen umożliwiła nauczycielom adekwatne wyrażenie swoich ocen, a ewaluatorzy mieli możliwość dość precyzyjnego przeprowadzenia pomiaru tych zmian. Ankieta miała charakter anonimowy i dobrowolny.
Analiza wyników ewaluacji sugeruje, że szkolenie miało pozytywny wpływ na uczestników, zwłaszcza jeśli chodzi o poziom zadowolenia i rozwój kompetencji pedagogicznych. Poniżej znajduje się szczegółowa analiza wyników dla każdej kategorii:
1. Ocena spotkania z gronem pedagogicznym:
- W Luboniu średnia ocen wynosi 4,83, co wskazuje na wysoką użyteczność spotkania.
- W Trzciance i Ostrowie Wielkopolskim średnia ocen wynosi odpowiednio 5,00 i 4,86, co także wskazuje na bardzo pozytywne opinie.
- Prowadzący i praca w grupie:
- W Luboniu średnia ocen wynosi 4,33, co oznacza dobrą pracę prowadzącego z grupą.
- W Trzciance i Ostrowie Wielkopolskim średnia ocen wynosi 5,00 i 4,71, co wskazuje na bardzo dobrą pracę prowadzącego.
- Poziom stresu:
- W Luboniu i Ostrowie Wielkopolskim uczestnicy zgłaszają pewien spadek poziomu stresu po szkoleniu.
- W Trzciance uczestnicy zgłaszają minimalny wzrost poziomu stresu.
- Relacje z rodzicami:
- W Luboniu i Trzciance uczestnicy zgłaszają poprawę pewności siebie w relacjach z rodzicami.
- W Ostrowie Wielkopolskim poprawa jest mniej zauważalna, ale nadal pozytywna.
- Rozpoznawanie zachowań dzieci:
- W Luboniu i Trzciance uczestnicy zgłaszają poprawę w rozpoznawaniu negatywnych zachowań dzieci.
- W Ostrowie Wielkopolskim nieznaczna poprawa.
- Wsparcie dla dzieci:
- W Luboniu i Trzciance uczestnicy zgłaszają znaczny wzrost umiejętności rozpoznawania i odpowiadania na potrzeby dzieci.
- W Ostrowie Wielkopolskim poprawa jest zauważalna, ale nie tak wyraźna jak w pozostałych miejscach.
- Naprawa Relacji:
• W Luboniu, Trzciance i Ostrowie Wielkopolskim uczestnicy zgłaszają lepsze umiejętności naprawy relacji z dziećmi po wystąpieniu problemów.
8. Refleksja Przed Reakcją:
• W Luboniu, Trzciance i Ostrowie Wielkopolskim uczestnicy zgłaszają wzrost umiejętności refleksji przed reakcją.
9. Zaspokojenie Potrzeb Dzieci:
- W Luboniu i Trzciance uczestnicy zgłaszają pewność, że mogą zaspokoić potrzeby dzieci.
- W Ostrowie Wielkopolskim poprawa jest zauważalna, ale nie tak wyraźna jak w pozostałych miejscach.Podsumowanie:Wskaźniki zadowolenia wzrosły we wszystkich obszarach po szkoleniu. Największe zmiany zaobserwowano w kategoriach związanych z pracą z dziećmi, co wskazuje na skuteczność szkolenia w rozwijaniu umiejętności pedagogicznych. Nasilenie stresu w większości przypadków pozostało na podobnym poziomie lub minimalnie wzrosło. Ogólnie rzecz biorąc, uczestnicy wykazali pozytywny rozwój kompetencji po ukończeniu szkolenia. Warto również zwrócić uwagę, że wyniki są subiektywne i oparte na odczuciach uczestników, co może wpływać na ich różnorodność. Warto kontynuować monitorowanie postępów i dostosowywać przyszłe szkolenia w oparciu o informacje zwrotne od nauczycieli.Analiza wyników ewaluacji wskazuje na pozytywne rezultaty szkoleń, przy czym istnieją pewne obszary, które mogą wymagać dopracowania i rozwinięcia. Poniżej znajdują się kluczowe spostrzeżenia:
- Wysoka skuteczność szkoleń: Średnie oceny dla większości aspektów szkoleń są wysokie, co wskazuje na ich pozytywny wpływ na nauczycieli.
- Poprawa poziomu stresu: W miarę trwania szkoleń nastąpiła niewielka poprawa w poziomie stresu nauczycieli, co może świadczyć o skuteczności działań wspierających.
- Wzrost pewności w relacjach z rodzicami: Nauczyciele zgłaszają wzrost pewności w relacjach z rodzicami dzieci pod ich opieką, co może wpływać pozytywnie na atmosferę w środowisku przedszkolnym.
- Poprawa rozpoznawania i reagowania na potrzeby dzieci: Warto zauważyć znaczącą poprawę w rozpoznawaniu i odpowiadaniu na potrzeby dzieci, co świadczy o skuteczności szkoleń w obszarze pracy z dziećmi.
- Kontynuacja ewaluacji: Warto kontynuować monitorowanie długoterminowych efektów szkoleń, aby ocenić trwałość uzyskanych rezultatów.
Podsumowując, wyniki ewaluacji sugerują, że szkolenia dla nauczycieli w przedszkolach i Żłobkach przyniosły pozytywne efekty, wpływając korzystnie na kompetencje i świadomość nauczycieli w zakresie pracy z dziećmi, zwłaszcza w kontekście trudności emocjonalnych.
V. Szkolenia i spotkania superwizyjno-konsultacyjne dla specjalistów – czerwiec 2022r. – marzec 2023r.
W ramach projektu zaplanowano szkolenie dotyczące rozpoznawania krzywdzenia emocjonalnego oraz interwencji w tym zakresie dla 2 grup specjalistów. Celem szkolenia było zapoznanie specjalistów – tzw. pracowników pierwszej linii, mających unikalną możliwość́ wczesnego wykrywania symptomów i sygnałów alarmowych krzywdzenia najmłodszych dzieci, z wiedzą i narzędziami umożliwiającymi skuteczne działanie w tym obszarze. Szczególny nacisk położono na rozumienie doświadczeń́ traumatycznych – zwłaszcza o charakterze relacyjnym w okresie wczesnego dzieciństwa – oraz ich wpływu na rozwój człowieka i kształtowanie nieadaptacyjnych sposobów funkcjonowania. Przedstawione zostały również̇ współczesne koncepcje i narzędzia stosowane w niesieniu pomocy terapeutycznej dzieciom oraz dorosłym zmagającym się ̨ z problemami z tego obszaru. Uzupełnieniem szkolenia były spotkania superwizyjno-konsultacyjne dla grup przeszkolonych specjalistów. Zostały one poświęcone omawianiu trudnych przypadków z praktyki w zakresie prewencji i wczesnej interwencji dotyczącej krzywdzenia małych dzieci. Taka forma pracy pozwoliła na najbardziej skuteczne wdrażanie wiedzy do codziennej pracy. Uczestnictwo w superrewizji dawało możliwość ́ przećwiczenia określonych kompetencji, uzyskania dodatkowych wyjaśnień́, rozwiania wątpliwości, uzyskania wsparcia. Było także okazją do pogłębienia kontaktów miedzy specjalistami i wymiany dobrych praktyk.
Przebieg spotkań:
- Szkolenie: czas przeznaczony na działanie: 12h (2 grupy x 6h). W sumie wszkoleniach uczestniczyło 19 osób z 18 instytucji na terenie Poznania iWielkopolski (wszystkie z nich to kobiety).
- Superwizje: czas przeznaczony na działanie: 24h (2grupy x 4 spotkania x 3h). Wsumie w spotkaniach superwizyjnych uczestniczyło 20 osób (wszystkie z nich tokobiety).
Szkolenie i superwizje prowadzone były przez 2 specjalistów Fundacji.
Ewaluacja:
Oba typy spotkań w ramach działania poddano ewaluacji za pomocą anonimowych ankiet dystrybuowanych bądź w formie papierowej (szkolenie), bądź w formie formularza internetowego (superwizja).
Ewaluacja szkolenia:
Ankietę dotyczącą szkolenia wypełniło 19 osób. Analiza wyników ankiet wskazuje na wysoki poziom zadowolenia uczestników oraz pozytywną ocenę różnych aspektów szkolenia.
W poszczególnych punktach wyniki przedstawiają się następująco:
- Rozpoznawanie i planowanie pomocy:
Wszystkie odpowiedzi (100%) wskazują, że uczestniczki uznały, iż dzięki udziałowi w szkoleniu będą w stanie lepiej rozpoznawać problemy wynikające z krzywdzenia dzieci i planować adekwatną pomoc dla nich i ich rodzin. To jest istotne, ponieważ pokazuje, że szkolenie spełniło oczekiwania i dostarczyło niezbędnych umiejętności. - Zawartość merytoryczna:
Wszystkie odpowiedzi (100%) oceniają zawartość merytoryczną szkolenia jako „bardzo wysoką”. To bardzo pozytywny wynik, sugerujący, że treści były adekwatne, interesujące i dostarczyły wartościowej wiedzy uczestniczkom. - Materiały dla uczestników:
Wszystkie odpowiedzi (100%) wskazują na wysoką ocenę materiałów przygotowanych dla uczestników, co świadczy o dobrze przygotowanych i wartościowych materiałach dydaktycznych. - Organizacja szkolenia:
Wszystkie odpowiedzi (100%) oceniają organizację szkolenia jako „bardzo wysoką” lub „raczej wysoką”. To sugeruje, że zarówno struktura, jak i przebieg szkolenia były dobrze zorganizowane, co jest kluczowe dla efektywnego przekazywania informacji. - Rekomendacja dla innych profesjonalistów:
Wszystkie odpowiedzi (100%) wskazują, że uczestniczki chętnie poleciłyby udział w szkoleniach Fundacji ZERO-PIĘĆ innym profesjonalistom pracującym z rodzinami z małymi dziećmi. To potwierdza pozytywny wpływ szkolenia na uczestniczek i sugeruje, że istnieje duże zaufanie do jakości szkoleń prowadzonych przez Fundację.
W uwagach dodatkowych znalazły się:
- Prośba o informacje dotyczące kolejnych szkoleń, wskazująca na pozytywne zainteresowanie kontynuacją edukacji.
- Życzenie wydłużenia spotkań, sugerujące, że uczestniczki chciałyby mieć do dyspozycji więcej czasu na omówienie treści szkoleniowych.
- Pozytywne komentarze dotyczące ogromu ciekawej wiedzy, elastyczności prowadzących i otwarcia na pytania/wypowiedzi świadczą o satysfakcji uczestniczek i potwierdzają skuteczność prowadzenia szkolenia.
Podsumowując, wyniki ankiet jednoznacznie wskazują na wysoką jakość szkolenia, zadowolenie uczestników i ich gotowość do rekomendowania tego typu spotkań innym profesjonalistom. Jednocześnie uwagi dodatkowe dostarczają cennych informacji na temat potencjalnych obszarów ulepszeń, takich jak ewentualne wydłużenie spotkań.
Ewaluacja superwizji:
Ankietę dotycząca superwizji wypełniło 16 osób. Analiza ewaluacji wskazuje na ogólnie pozytywną ocenę superwizji prowadzonych przez specjalistki z Fundacji ZERO-PIĘĆ. Poniżej przedstawiam główne wnioski na podstawie analizy ankiet. Główne wnioski odnoszące się do poszczególnych punktów ankiety, są następujące:
- Podniesienie kompetencji w zakresie rozpoznawania problemów wynikających z krzywdzenia dzieci i planowania adekwatnej pomocy dla nich i ich rodzin.Wszystkie uczestniczki (100%) oceniły zaobserwowaną u siebie zmianę w tymzakresie wysoko, odpowiadając „raczej tak” i zdecydowanie tak”.
- Ocena zawartości merytorycznej:Wszystkie uczestniczki (100%) oceniły wysoko i bardzo wysoko zawartość merytoryczną superwizji, co wskazuje na wysoki poziom satysfakcji z treści prezentowanych podczas spotkań.
- Ocena Postawy Prowadzących:
Wszystkie uczestniczki (100%) oceniły bardzo wysoko postawę prowadzących superwizję wobec uczestniczek i przedstawianych tematów. To świadczy o pozytywnym podejściu prowadzących do grupy oraz prezentowanych zagadnień. - Organizacja superwizji:
Wszystkie uczestniczki (100%) pozytywnie oceniły organizację superwizji. - Chęć polecania udziału w tego typu spotkaniach w Fundacji innym profesjonalistom: Wszystkie osoby ankietowane (100%) chętnie poleciłyby udział w superwizjach prowadzonych przez Fundację ZERO-PIĘĆ innym profesjonalistom pracującym z rodzinami z małymi dziećmi. Jest to mocnym wskaźnikiem pozytywnego doświadczenia.
- Chęć korzystania z podobnych działań w przyszłości:
Wszystkie uczestniczki (100%) wyraziły chęć skorzystania z podobnych działań w przyszłości, co świadczy o pozytywnym podejściu do kontynuacji tego rodzaju inicjatyw.
Uwagi i Potencjalne Obszary do Poprawy:
1. Ilość spotkań i zróżnicowanie grup: Pojawiły się uwagi dotyczące ilości spotkań i zróżnicowania grup. Warto rozważyć dostosowanie liczby spotkań do potrzeb uczestników oraz lepsze dopasowanie doświadczenia i oczekiwań w zróżnicowanych grupach.
2. Rozbudowanie programu: Uczestnicy wyrażają zainteresowanie kontynuacją działań i kolejnymi edycjami. Rozważenie ewentualnej rozbudowy programu i dodania dodatkowych elementów, które zaspokoją oczekiwania uczestników.
Podsumowanie:
Ankieta ewaluacyjna przyniosła pozytywne wyniki, co świadczy o wysokiej jakości superwizji prowadzonych przez Fundację ZERO-PIĘĆ. Jednakże, istnieją obszary, które mogłyby zostać udoskonalone, takie jak dostosowanie ilości spotkań i zróżnicowanie grup. Zmiany w tym zakresie mogłyby przyczynić się do jeszcze lepszego zaspokojenia potrzeb uczestników. Warto również kontynuować pozytywne inicjatywy i uwzględniać sugestie uczestników w planowaniu przyszłych działań.
Wnioski końcowe
Analiza powyższych danych wskazuje, że w badanych obszarach osiągnięto pozytywne efekty działań projektowych. Uczestnicy wysoko oceniali zarówno przygotowanie i obsługę działań, jak i zmiany obserwowane u siebie w wyniku uczestnictwa w poszczególnych aktywnościach.
Uzyskane informacje zwrotne wskazują, że uczestnicy chętnie sami skorzystaliby z dalszej oferty podobnego typu i są skłonni rekomendować Fundację ZERO-PIĘĆ jako miejsce, gdzie mogą uzyskać kompetentne wsparcie, zarówno jako rodziny, jak i profesjonaliści wspierający rodziny borykające się z problemami emocjonalnymi stwarzającymi ryzyko krzywdzenia.